Thời sự Thần học – Số 88, tháng 5/2020, tr. 99-129.
_Micae Trần Văn Thành, O.P._
I. Từ ngữ: Tự nhiên và Vật lý; LuậtThế giới phương Tây là nơi thấm nhuần tư tưởng về một Thiên Chúa được thể hiện trong tính hợp lý của tự nhiên và cũng là nơi luật dân sự thấm sâu trong đời sống xã hội.[1] Chính vì quan niệm đó, mà nơi đây là mảnh đất màu mỡ cho sự xuất hiện ý tưởng về các quy luật tự nhiên, và cho sự xuất hiện của các ngành khoa học, đặc biệt là khoa học vật lý.
II. Các “luật” trong khoa học vật lý
Quan điểm Aristote
Định luật trong khoa học vật lý cổ điển: Newton
Khoa học vật lý hiện đại
III. Một vũ trụ ngẫu nhiên hay tất yếu?
Lý thuyết Big Bang
Nguyên lý vị nhân
Lý thuyết các vũ trụ song song
IV. Thiên Chúa và vũ trụ
V. Kết luận
Thật vậy, các nhà vật lý đầu tiên như Nicolas Copecnic, Johannes Kepler, và Isaac Newton đã làm việc với niềm tin rằng, trật tự và sự đều đặn của tự nhiên phản ánh một bản thiết kế rộng lớn của Thiên Chúa. Nói cách khác, Thiên Chúa là nguồn gốc của các quy luật tự nhiên. Tuy nhiên, cùng với thời gian, vai trò của Thiên Chúa ngày càng thoái lui khỏi khoa học vật lý. Vũ trụ một khi đã được lên dây cót thì nó có thể tự vận hành không cần đến sự can thiệp của Thiên Chúa nữa. Nhiệm vụ của khoa vật lý kể từ thời Laplace[2] cho đến nay là nghiên cứu các lý thuyết và các định luật vật lý nhằm tìm hiểu và giải thích được tính đa dạng và các hiện tượng của tự nhiên.
Trải qua những thăng trầm của lịch sử, khoa vật lý đã có những cuộc cách mạng làm thay đổi thế giới nhận thức của con người về thiên nhiên. Chẳng hạn như cuộc cách mạng về cơ học lượng tử, cuộc cách mạng của khoa học về sự hỗn độn, và cuộc cách mạng của vật lý thiên văn, v.v... Dù vậy, càng nỗ lực nghiên cứu tìm hiểu, khoa vật lý cuối cùng cũng không thể nào tránh khỏi những câu hỏi về nguồn gốc mang tính triết học và thần học tựa như: Đâu là nguồn gốc của chuyển động? Tại sao tự nhiên sắp xếp dường như có mục đích? Bản chất tận cùng của vật chất và lực? Nguồn gốc của vũ trụ là gì? ... Những câu hỏi đó vẫn luôn luôn chất vấn các nhà vật lý.
