Thứ Hai, 12 tháng 12, 2016

ĐÓN MỪNG MẦU NHIỆM GIÁNG SINH: Điệp ca O

Tsth___

Một tuần (từ ngày 17 đến ngày 23 tháng mười hai) trước ngày áp lễ Giáng sinh, Phụng vụ giúp người tín hữu chuẩn bị trực tiếp hơn để đón mừng mầu nhiệm Ngôi Lời Thiên Chúa mặc lấy xác phàm.

Mỗi ngày trong tuần này, Phụng vụ sắp xếp Lời tung hô Tin Mừng trong Thánh Lễ và Điệp ca của Thánh ca Tin Mừng trong Giờ Kinh Chiều bằng điệp ca O. Gọi như thế vì bản văn nguyên thủy bằng tiếng Latin được bắt đầu bằng chữ O.

Ngày 17 : O Sapientia Lạy Ngôi Lời khôn ngoan thượng trí
Ngày 18 : O Adonai Lạy Chúa là Thủ Lãnh nhà Ítraen
Ngày 19 : O Radix Iesse Lạy Đức Kitô là mầm non từ gốc tổ Giesê
Ngày 20 : O Clavis David Lạy Đức Kitô, Ngài nắm giữ chìa khoá nhà Đavít
Ngày 21 : O Oriens Lạy Đức Kitô là Vầng Đông xuất hiện
Ngày 22 : O Rex gentium Lạy Đức Kitô là Vua muôn nước
Ngày 23 : O Emmanuel Muôn lạy Đức Emmanuel

Nguồn gốc của các điệp ca này có từ thế kỷ thứ IV, sau được các tu sĩ Dòng Đa Minh phổ nhạc bình ca.

Bố cục của điệp ca gồm 3 phần:
  1. Tước hiệu có tính cách biểu tượng chỉ về Đấng Cứu Thế được các ngôn sứ loan báo trong Cựu Ước
  2. Hành động của Thiên Chúa trong lịch sử cứu độ
  3. Lời cầu nguyện của Hội thánh xin Chúa hãy mau đến
Tước hiệu
Hành động của Thiên Chúa
Lời cầu nguyện
O Sapientia
Khôn Ngoan
Tạo dựng và an bài (từ khởi thuỷ cho đến tận cùng)
Xin chỉ dạy con đường khôn ngoan
O Adonai
Chúa
Ban truyền Lề Luật cho Dân Chúa qua ông Môsê trên núi Xinai
(1400 BC)
Xin ra tay cứu độ
O Radix Iesse
Gốc Tổ Giesê
Tuyển chọn dòng tộc để hoàng vương sinh ra (1100 BC)
Xin đến mà giải thoát và đừng trì hoãn
O Clavis David
Chìa Khoá
Nhà Đavít
Thiết lập vương triều Đavít (1000BC)
Xin mở xiềng xích ngục tù cho những ai đang trong bóng tối và sự chết
O Oriens
Vầng Đông
Giải thoát dân Chúa khỏi cảnh lưu đày (600BC)
Xin sáng soi cho những ai ngồi trong bóng tối tử thần
O Rex gentium
Vua Muôn Dân
Ơn cứu độ sẽ được ban cho muôn dân (Do Thái và dân ngoại)
Xin ban ơn cứu độ cho toàn thể nhân loại
Emmanuel
Ban Đấng Cứu Thế, là Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta
Xin ngự đến cứu độ gian trần

Đây là những điệp ca cổ kính và giàu ý nghĩa, nội dung súc tích, có nền tảng Kinh Thánh, mang những tâm tình vui tươi và thành kính dẫn ta mỗi ngày mỗi tới gần máng cỏ. Nếu lấy các mẫu tự của mỗi tước hiệu, tính từ tước hiệu cuối cùng trở lên ghép lại, ta sẽ được ERO CRAS, nghĩa là ngày mai Ta sẽ có mặt. Nội dung của các điệp ca cũng cho thấy sự tương phản giữa cảnh nghèo hèn của phận người và bản tính vinh quang của Đấng đã đoái thương đến chia sẻ đời sống của con người, để hướng dẫn lịch sử loài người đến cùng đích là Thiên Chúa.



Theo truyền thống, các điệp ca này được cử hành cách long trọng. Người ta hát các điệp ca này. Khi hát, cộng đoàn đứng. Trong một số nơi, người ta còn lặp lại điệp ca này sau mỗi câu của bài thánh ca Magnificat. Trong nhiều nhà thờ lớn hoặc trong đan viện, chỉ có các bậc vị vọng của thánh đường hoặc đan viện mới được hát các điệp ca này.

Dưới đây là các điệp ca tiếng Việt (từ Sách Phụng vụ Giờ Kinh), tiếng Latin và tiếng Anh.

Ngày 17.12

Lạy Ngôi Lời khôn ngoan thượng trí (Kn 8, 12),
phát xuất từ miệng Đấng Tối Cao (Hc 1,1),
Ngài điều khiển mọi nơi và an bài mọi sự
mạnh mẽ nhưng dịu dàng (Kn 8,22).
Xin đến mà chỉ dạy đường cứu độ chúng con (Is 40,14).

O Sapientia, quae ex ore Altissimi prodiisti,
attingens a fine usque ad finem,
fortiter suaviterque disponens omnia:
veni ad docendum nos viam prudentiae.


O Wisdom,
who proceeds from the mouth of the Most High,
reaching out mightily from end to end,
and sweetly arranging all things:
come to teach us the way of prudence.


Ngày 18.12

Lạy Chúa là Thủ Lãnh nhà Ítraen (Xh 6,13, Mt 2,6),
Ngài đã xuất hiện trong ánh lửa bụi gai
cho ông Môsê chiêm ngưỡng (Xh 3,2),
ban lề luật cho ông trên đỉnh núi Xinai (Xh 20).
Xin ngự đến mà ra tay cứu chuộc loài người (Gr 32,21).

O Adonai, et Dux domus Israel,
qui Moysi in igne flammae rubi apparuisti,
et ei in Sina legem dedisti:
veni ad redimendum nos in brachio extento.



O Mighty Lord,
and leader of the house of Israel,
who appeared to Moses in the burning bush,
and on Sinai gave him the law,
come to redeem us with outstretched arm.

Ngày 19.12

Lạy Đức Kitô là mầm non từ gốc tổ Giesê ,
Ngài chiêu tập muôn dân dưới hiệu kỳ (Is 11,10),
trước Nhan Thánh, vua quan đều câm miệng,
cả muôn phương hằng cầu khẩn danh Ngài (Is 52,15).
Xin đến mà giải thoát, đừng trì hoãn làm chi (Hb 2,3).

O Radix Jesse, qui stas in signum populorum,
super quem continebunt reges os suum,
quem Gentes deprecabuntur:
veni ad liberandum nos, jam noli tardare.



O Root of Jesse,
who stand as a sign for the people,
kings stand silent in your presence,
whom the nations will worship:
come to set us free,
put it off no longer.

Ngày 20.12

Lạy Đức Kitô, Ngài nắm giữ chìa khoá nhà Đavít (Kh 2, 7),
và phủ việt nhà Ítraen :
Ngài đã mở nào có ai đóng được,
Ngài đóng rồi, ai có thể mở ra ? (Is 22,22)
Xin Ngài đến đem ơn giải thoát,
cho tù nhân khỏi hết xích xiềng,
chẳng còn ngồi dưới bóng đêm thần chết (Tv 107,10).

O Clavis David, et sceptrum domus Israel;
qui aperis, et nemo claudit;
claudis, et nemo aperit:
veni, et educ vinctum de domo carceris,
sedentem in tenebris, et umbra mortis.



O Key of David,
and scepter of the house of Israel,
you open, and no one shuts,
you shut, and no one opens:
come, and lead the prisoner from jail.
seated in darkness
and in the shadow of death.

Ngày 21.12

Lạy Đức Kitô là Vầng Đông xuất hiện (Dcr 6,12),
là hào quang toả ánh sáng muôn đời (Kb 3,4),
gương mặt trời chiếu tỏ đường công chính (Ml 3,20):
xin Ngài thương ngự đến sáng soi
những kẻ ngồi dưới bóng đêm thần chết (Tv 107,10, Lc 1,78).

O Oriens,
splendor lucis aeternae, et sol justitiae:
veni, et illumina sedentes in tenebris, et umbra mortis.



O Dawn,
splendor of eternal light,
and sun of justice,
come, and shine on those ,
seated in darkness,
and in the shadow of death.

Ngày 22.12

Lạy Đức Kitô là Vua muôn nước (Hg 2,8),
Đấng hoàn cầu hằng mong ước đợi trông,
chính Ngài là đá tảng góc tường
nối dân Chúa với ngoại dân thành một (Ep 2,20).
Xin ngự đến mà ban ơn giải thoát
cho con người tay Chúa đã dựng nên (St 2,7).

O Rex Gentium, et desideratus earum,
lapisque angularis, qui facis utraque unum:
veni, et salva hominem,
quem de limo formasti.



O King of the Nations,
and the one they desired,
keystone,
who makes both peoples one,
come and save mankind,
whom you shaped from the mud.

Ngày 23.12

Muôn lạy Đức Emmanuel (Is 7,14; 8,8),
Đấng nắm giữ vương quyền
và ban hành luật pháp (St 49,10; xt. Ed 21,32).
khắp nơi trông đợi Ngài giải thoát muôn dân (Is 33,22).
Xin dủ thương ngự đến gian trần
cho chúng con hưởng ơn cứu độ.

O Emmanuel, Rex et legifer noster,
exspectatio Gentium, et Salvator earum:
veni ad salvandum nos, Domine, Deus noster.



O Emmanuel,
the one awaited by the gentiles,
and their Savior:
come to save us,
Lord our God.